Meta ogłosiła inwestycję w wysokości 2,5 miliona dolarów w niezależne badania akademickie w całej Europie. Ich celem jest analiza zagrożeń i szans związanych z metawersum. W ramach Funduszu Programów i Badań XR, naukowcy z siedmiu krajów europejskich zbadają, w jaki sposób metawersum będzie wpływać na takie obszary jak prywatność, bezpieczeństwo, inkluzywność, czy rynek pracy.

W Polsce w projekt zaangażowana będzie Politechnika Poznańska, która skupi się na rozwoju rozszerzonej rzeczywistości i innych technologii poprawiających jakość życia osób podatnych na wykluczenie społeczne ze względu na wiek, stan zdrowia lub ich sytuację rodzinną.

– Wykorzystanie immersyjnych technologii jest nie tylko ciekawym wyzwaniem badawczym. Pozwoli ono na poprawę jakości tworzonych systemów, które umożliwią jeszcze skuteczniejszą pomoc potrzebującym. Chcielibyśmy zobaczyć, jak najnowsze technologie związane z koncepcją metawersum pozwalają na zmniejszenie cyfrowej i fizycznej izolacji przedstawicieli marginalizowanych grup, takich jak osoby starsze czy chore – podkreśla Paweł Śniatała, prorektor Politechniki Poznańskiej ds. stosunków międzynarodowych.

Metawersum może zmienić sposób, w jaki łączą się ludzie i jak rozwijają się firmy. Dzięki temu budowanie i utrzymywanie relacji społecznych online stanie się łatwiejsze niż kiedykolwiek. Technologie, które zbudują metawersum, muszą być jednak inkluzywne i na tyle bezpieczne, aby ludzie chcieli z nich korzystać. W związku z tym, że żadna firma nie będzie wyłącznym właścicielem metawersum, tworzenie takich technologii wymaga współpracy.

– Metawersum nie jest pojedynczym produktem – powstanie dzięki wspólnej pracy wielu dużych i małych firm, organizacji społecznych, i milionów twórców. Dlatego współpraca z ekspertami takimi jak naukowcy Politechniki Poznańskiej, którzy będą analizować powstające technologie i ich zastosowania już w początkowych fazach, jest niezwykle ważna. Mamy nadzieję, że entuzjazmowi związanemu z metawersum i jego potencjałem będzie towarzyszyła rygorystyczna praca nad rozwijaniem go w sposób odpowiedzialny – powiedział Jakub Turowski, dyrektor Meta ds. polityki publicznej w Europie Środkowo-Wschodniej.

Oprócz współpracy z Politechniką Poznańską, w ramach programu Meta wspiera badania prowadzone przez innych europejskich naukowców i instytucje:

• Prof. dr Matthias Quent z Uniwersytetu Nauk Stosowanych w Magdeburgu-Stendal (Niemcy) przeprowadzi badania nad funkcjonowaniem kultury demokratycznej w środowiskach immersyjnych. Zgłębi także temat projektowania przestrzeni społecznych.
• Uniwersytet Paris-Dauphine (Francja) określi i zbada kwestie technologiczne, prawne i społeczne związane z zarządzaniem i regulacjami, które mogą pojawić się w miarę rozwoju metawersum.
• Instytut Renaissance numérique (Francja) stworzy program warsztatów z udziałem europejskich i międzynarodowych ekspertów, aby omówić możliwości oraz wpływ technologii immersyjnych na społeczeństwo, a także środki ochrony użytkowników w metawersum.
• Politechnika Mediolańska (Włochy) zbada wpływ gospodarczy i wartość metawersum dla społeczeństwa i jednostek, wykorzystując Włochy i ich gospodarkę jako studium przypadku.
• Instytut RISE (Szwecja) będzie badać dwa tematy związane z metawersum. Po pierwsze, skupi się na globalnej infrastrukturze obliczeniowej i komunikacyjnej, która będzie napędzać metawersum w kontekście zrównoważonego rozwoju i rozwiązań technologicznych efektywnie wykorzystujących zasoby, a także oceni kluczowe elementy potrzebne do przyjęcia w Szwecji ogólnokrajowego programu edukacji immersyjnej.
• Uniwersytet w Alicante (Hiszpania) utworzy katedrę akademicką zajmującą się odpowiedzialnym rozwojem metawersum, aby ocenić czy istniejące ramy prawne zapewnią odpowiednią ochronę ludzi i wsparcie cyfrowych przedsiębiorców w rozszerzaniu działalności gospodarczej. Katedrą będzie kierował Aurelio Lopez-Tarruella, profesor nadzwyczajny prawa prywatnego międzynarodowego i współkierownik grupy badawczej GIP-Law.
• Holenderska Organizacja Zastosowań Nauki (Holandia) skupi się na przyszłości pracy. Badaniami pokierują dr Omar Aziz Niamut i dr Sylvie Dijkstra-Soudarissanane, którzy ocenią, czy nowe technologie takie jak społeczne XR redukują wady pracy zdalnej. TNO jest niezależną organizacją badawczą skupioną na opracowywaniu innowacji wspierających jednocześnie biznes i dobrobyt społeczeństwa.
• Meta będzie także współpracować z badaczem VR Melem Slaterem, który będzie koordynował współpracę pomiędzy tymi instytucjami, aby wspierać interdyscyplinarny dialog na temat metawersum w Europie.

Fundusz Programów i Badań XR został uruchomiony przez Metę w 2021 i ma na celu wsparcie globalnych programów i badań skoncentrowanych na odpowiedzialnym budowaniu metawersum. W ramach tego funduszu Meta współpracuje z partnerami branżowymi, grupami praw obywatelskich, rządami, organizacjami pozarządowymi i instytucjami akademickimi, aby badać zagrożenia i możliwości związane z metawersum. W Europie są to m.in. Women In Immersive Tech, które wspiera kobiety i grupy niedostatecznie reprezentowane w europejskich sektorach wirtualnej, rozszerzonej i mieszanej rzeczywistości oraz The Youth Bureau, którego celem jest udzielenie głosu młodzieży w dyskusjach nad rozwojem metawersum.

Politechnika Poznańska jako pierwsza uczelnia w Polsce zaoferowała pełny program studiów licencjackich na kierunku Sztuczna Inteligencja w języku angielskim. W badaniach skoncentruje się na rozwoju rozszerzonej rzeczywistości i innych technologii, które mogą poprawić jakość życia osób podatnych na wykluczenie społeczne ze względu na wiek, stan zdrowia lub ich sytuację rodzinną. Projekt będzie prowadzony przez zespół doświadczonych naukowców, którzy na co dzień pracują w laboratoriach zajmujących się robotyką, sztuczną inteligencją i uczeniem maszynowym, przetwarzaniem danych w chmurze oraz cyberbezpieczeństwem. Naukowcy mają bogate doświadczenie w pracy jako główni badacze w wielu krajowych i międzynarodowych projektach badawczych, wspieranych przez polskie krajowe agencje R&D i Komisję Europejską, realizowanych we współpracy z innymi instytucjami akademickimi i partnerami.

Ze względu na specjalizację naukowców z Politechniki Poznańskiej, w tym projekcie zajmą się oni tworzeniem platformy opartej na metawersum, która mogłaby stać się wyjątkową, inkluzywną przestrzenią niwelującą niedogodności społeczne marginalizowanych obywateli i poprawiającą ich jakość życia.

Źródło zdjęcia głównego: Martin Sanchez/Unsplash